Yiyecekleri uzun süre muhafaza etmek amacıyla eski çağlardan bu yana uygulanan sebze kurutma işlemi, Türklerin Orta Asya'dan bu yana kullandığı ve zamanla Anadolu'ya da taşıdığı mutfak kültürünün bir parçasıdır. Kurutulmuş sebzeler, yiyecekleri uzun süre sonra da tüketebilmenin garantisi kabul edilir. Vücuda girdiğinde metabolizmanın can simidi olan D vitaminini artıran güneşin, sebzelerle buluşunca ortaya çıkardığı müthiş formül damaklara ziyafet çektirir. Biber, patlıcan, domates, bamya, pırasa gibi mutfağınıza giren neredeyse her sebze, kurutularak sofranıza geldiğinde hem lezzetiyle sizleri mest eder, hem de depoladığı vitaminlerle bedeninizin ihtiyacını karşılar. Peki, yaş halleri bile mineral deposu olan sebzeler, nasıl kurutulur?
Tüm İncelikleriyle Gıda Kurutma ve Kurutulmuş Sebzeler
Sebzelerde var olan yüzde 80 ila 95 oranlarındaki suyun yüzde 20'lere düşürülmesi anlamına gelen kurutma işlemi, hem sebzelerin dayanıklılık süresini artırarak sonraki mevsimlerde yeniden pişirmek, hem de farklı ve orijinal lezzetler elde etmek için uygulanır. Suyun buharlaştırılması ve su buharının sebzenin yüzeyinden uzaklaştırılması ile mikroorganizmaların üreyebileceği nemli ortam ortadan kaldırılır. Su oranı azalarak şeker oranı artan kurutulmuş sebzeler; açık havada, tepsili kurutucularda, özel kurutma dolaplarında ya da fırınlarda kurutulur. Nane, kekik, biberiye gibi baharat sınıfına ait sebzeler açık havada kurutulurken, yemekte kullanılan sebzeler genellikle sıcak havaları ve gölgeyi sever. Türk mutfağının vazgeçilmezi olan domates ise, yoğun güneşin altında kurumayı tercih eden gıdalardan kabul edilir. Hafifleyen gıdaların taşınmasının kolaylaştığı kurutma işleminin bir avantajı da, hacmi küçülen bu gıdaların kesinlikle daha kolay saklanabilmesi ve daha az depolama alanına ihtiyaç duymasıdır. Bu gıdalar, derin dondurucularda saklanabilir ve konserve yapılabilir.
"Kurutulmuş sebzeler nasıl saklanır?" diye sorduğunuzu duyar gibiyiz. Bu noktada özenle kuruttuğunuz sebzeleri; ipe dizili şekilde buzdolabının derin dondurucu bölümünde, konserve yapılarak ya da ufalanıp kavanozlara doldurularak güvenle saklanabilir. Özellikle domates, mantar ve soğan gibi sebzeler kurutulduğunda normal besin değerinin çok üstüne çıkarak, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu kalsiyum, vitamin ve mineralleri edinmenizi sağlar. Peki kurutulmuş sebzelerin faydaları nelerdir?
Kurutulmuş Sebzeler Arasında Değişmeyen Özgün Tat: Patlıcan
Tazecikken toplanıp iç kısmı oyulan ve ipe dizilen patlıcanlar, kurutulduğunda o mükemmel lezzetinden hiçbir şey kaybetmez. En parlak ve kaliteli gıdalardan toplanıp kurutulması gereken patlıcanlar, kurutulmuş sebzelerin en bilinenlerinden olarak, zeytinyağlı ve etli kuru dolmalara hayat verir. Bir bağ (ip) içerisinde genellikle 50 adet olarak kurutulan patlıcanlardan, kuru patlıcan kavurması ve farklı yörelere özgü hazırlanan kuru patlıcan yemeği de yapılabilir. Kurutulmuş dolmalık patlıcan ile de Türk mutfağının en kıymetli tarifine merhaba diyebilirsiniz.
Ekşiye Anlam Katar: Kurutulmuş Bamya
Yarım limonu, kendine has aromaya sahip bamyayla buluşturunca aldığınız lezzeti, kurutulmuş halinde de eksiksiz tatmak istiyorsanız, bamyaları ipe dizmeye başlayabilirsiniz. Çiçeğiyle de insan vücuduna önemli kazanımlar sunan kurutulmuş sebzeler ile hem zeytinyağlı, hem de etli tariflere imza atabilirsiniz. Bamya ile arasına mesafe koyanların dahi fikrini değiştirecek olan bu tariflere ek olarak kuru bamya salatasıyla da lezzet yelpazenizi genişletebilirsiniz.
Kurutulmuş Sebzeler Arasında Bir Lezzet Sembolü: Dolmalık Biber
Mutfağımızdaki bereketin sembolü olan kurutulmuş dolmalık biberler, en çok kurutma işlemi gören sebzelerde başı çeker. Kurutulmuş patlıcanla müthiş bir ikili olan ve hem zeytinyağlı, hem de etli dolmalara hayat veren kurutulmuş dolmalık biberler, mezelere lezzet katmak için de kullanılabilir. Kurutulmuş sebzelerle yapılan mezelerin tadı kesinlikle bir başka!
İster Yoğurtla İster Sade: Kurutulmuş Kabak
Yoğurtlaması, kavurması, kızartması, döndürmesi, pirinçlisi... Tencere yemeklerinin başrol oyuncusu ve kurutulmuş sebzelerin en düşük kalorililerinden olan kabak, kurutulduğunda da adeta bir kurtarıcıya dönüşür. Vitamin ve mineral deposu olan kurutulmuş kabakların, sarımsaklı yoğurt ve kızdırılmış yağ ile birleşince hayran bırakmayacağı damak yoktur.
Bir Tutamda Binbir Aroma: Kurutulmuş Maydanoz
Balkon penceresi kenarında bile yetiştirebildiğiniz maydanozun kurusu, yemeklerinize nefaset katar. Güçlü lezzetiyle yemeklerin bir numaralı aroma vericisi olan bu sebze, antioksidan zengini yapısıyla kalpten karaciğere, böbrekten göze kadar birçok organınıza da şifa verir. Kurutulmuş sebzelerden maydanoz; kısır, sandviç, köfte, tantuni, ciğer ve börek gibi aşık olunan tatların en büyük yardımcısıdır.
Mutfağınızdaki Selenyum Deposu: Kurutulmuş Mantar
Sotelerin başrol oyuncusu mantar, kurutulduğunda da lezzetinden bir şey kaybetmez. 12 kiloluk yaş mantardan elde edilen 1 kiloluk kurutulmuş mantar; omletlerinizin, kavurmalarınızın, sote ve böreklerinizin bir numaralı lezzet iksiridir. Kesinlikle söyleyebiliriz ki, kurutulmuş sebzelerin en lezizi olan kurutulmuş mantarın en yakın arkadaşı, ince uzun kıyılmış kıtır kıtır bir soğandır.
Mükemmel Bir Antioksidan: Kurutulmuş Soğan
Soğanın dahil olmadığı yemek mi var? Et, tavuk ve köfte harçlarının yanı sıra, çorbada, mantıda, salatada ve menemen içerisinde de güvenle kullanılabilecek olan kurutulmuş soğanın içerisindeki etken maddeler ve besin değerleri, yaş soğana oranla daha yüksek. Soğan, kurutulmuş sebzeler arasında en etkili olanlardan biri.
"İyi Tarım" Farkı: Jr. Sous Chef Organik Kuru Domates
Kurutulmuş sebzeler arasında C vitamini deposu olarak öne çıkan kuru domates kanı temizlemeye de yardımcı olduğu söylenmektedir.. Kurutulduğunda besin değerini kaybetmeyen kuru domatesi özellikle zeytinyağı ile pişirirseniz besin değerini de artırabilirsiniz. Lif açısından da oldukça zengin olan kuru domatesle sindiriminizi de kolaylaştırmanız mümkün. Ancak tüketeceğiniz kurutulmuş sebzelerin ve özellikle de domatesin yetişme koşulları ve nasıl kurutulduğu önemli bu noktada. İçerisinde hiçbir katkı maddesi bulunmayan; ısısı, rüzgarı ve gelişimi an be an takip edilmiş, doğal ve kaliteli domateslerden elde edilip salça ve ezmeleriyle fark yaratan Jr. Sous Chef, kurutulmuş domatesleri ile de sağlığı sofralarınıza taşır. Hijyenik üretim metodu ve doğal lezzetlendirme yoluyla, kaya tuzunun güneşle buluşmasının en lezzetli çıktısı olan Jr. Sous Chef'in organik kuru domatesleri ile siz de mutfağınızda sihir yaratabilirsiniz.
